หลายคนอาจสงสัยว่า จริง ๆ แล้วโบนัสต้องหักภาษี ณ ที่จ่ายกี่เปอร์เซ็นต์? และคำนวณอย่างไร บทความนี้จะพาไปหาคำตอบในทุกข้อสงสัยให้เข้าใจง่ายในไม่กี่นาที

อ่านบทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม

ทำความเข้าใจ “การจ่ายโบนัสตามกฎหมาย” คืออะไร?

เงินโบนัส คือค่าตอบแทนพิเศษที่องค์กรจ่ายให้พนักงานนอกเหนือจากเงินเดือนปกติ มักจ่ายตามรอบ เช่น ปลายปีหรือหลังจบไตรมาส เพื่อเป็นแรงจูงใจและสร้างขวัญกำลังใจ พร้อมสะท้อนว่าองค์กรเห็นคุณค่าและต้องการตอบแทนความทุ่มเทของพนักงานที่ร่วมผลักดันความสำเร็จของบริษัท

อย่างไรก็ตาม ในแง่ของกฎหมายนั้นไม่มีข้อบังคับให้นายจ้างต้องจ่ายโบนัส การจ่ายหรือไม่จ่ายจึงไม่ถือว่าผิด หากผลประกอบการไม่ดีหรือบริษัทขาดทุนก็สามารถงดจ่ายได้ อย่างไรก็ตาม หากมีการระบุเรื่องโบนัสไว้ในสัญญาจ้างหรือข้อบังคับบริษัทอย่างชัดเจน นายจ้างต้องปฏิบัติตามตามที่ตกลงไว้ แม้จะอยู่ในช่วงที่ธุรกิจไม่เอื้ออำนวยก็ตาม

ภาษีโบนัสคิดอย่างไร? แล้วต้องหักภาษี ณ ที่จ่ายกี่เปอร์เซ็นต์?

เมื่อมีการจ่ายโบนัสให้พนักงาน ก็จะต้องหักภาษี ณ ที่จ่ายตามมาตรา 50(1) เหมือนกับการหักภาษีจากเงินเดือนหรือค่าจ้างทั่วไปตามมาตรา 40(1) โดยการคำนวณจะคำนวณแบบรวมยอดเงินได้ทั้งหมดของรอบบัญชีนั้น ๆ หรือคำนวณตามภาษีขั้นบันได คือ เงินเดือนรวมกับเงินโบนัส ซึ่งจะหักกี่เปอร์เซ็นต์นั้นขึ้นอยู่กับรายได้ทั้งหมด ตัวอย่างดังนี้

ตัวอย่างการคำนวณภาษีเมื่อมีการจ่ายโบนัสให้พนักงาน

พนักงาน A มีรายได้ทั้งปี 800,000 บาท ประกอบไปด้วย เงินเดือนรวม 750,000 บาท และโบนัส 50,000 บาท และใช้แค่ค่าลดหย่อนพื้นฐาน ดังนี้

คำนวณเงินได้หลังหักค่าใช้จ่าย

รายได้ทั้งปี (เงินเดือน 750,000 + โบนัส 50,000) = 800,000 บาท

หักค่าใช้จ่าย 50% แต่ไม่เกิน 100,000 → หักได้ 100,000 บาท

เงินได้หลังหักค่าใช้จ่าย = 800,000 - 100,000 = 700,000 บาท

หักค่าลดหย่อนส่วนตัว

ค่าลดหย่อนส่วนตัว: 60,000 บาท

เงินได้สุทธิ = 700,000 - 60,000 = 640,000 บาท

คำนวณภาษีตามขั้นอัตรา

เงินได้สุทธิ 640,000 บาท อยู่ในช่วง 500,001 - 750,000 บาท (อัตรา 15%)

ภาษีที่ต้องชำระ = [(640,000 - 500,000) × 15%] + 27,500

= (140,000 × 15%) + 27,500

= 21,000 + 27,500

= 48,500 บาท

ดังนั้น จึงต้องชำระภาษี 48,500 บาท

Tips : อ่านบทความและดูตารางอัตราภาษีเพิ่มเติมได้ที่ >>> เงินเดือนเท่าไหร่ต้องเสียภาษี พร้อมวิธีคิดภาษีขั้นบันได

ข้อควรระวังสำหรับนายจ้างในการจ่ายโบนัสมีอะไรบ้าง

ย้ำ! ข้อควรระวังที่นายจ้างต้องรู้ เกี่ยวกับการจ่ายโบนัสให้กับพนักงาน ดังนี้

1. ข้อผิดพลาดด้านกฎหมายแรงงาน: การยกเลิก/เปลี่ยนแปลงสิทธิ

หากบริษัทเคยระบุเงื่อนไขหรือแนวปฏิบัติว่าพนักงานจะได้รับโบนัสเป็นประจำ การยกเลิกหรือปรับลดโดยไม่ชี้แจงอาจถูกมองว่ากระทบสิทธิหรือขัดต่อข้อตกลงเดิมได้ จึงต้องสื่อสารและกำหนดเงื่อนไขให้ชัดเจนล่วงหน้า

2. ข้อผิดพลาดด้านภาษีและการคำนวณ (การหัก ณ ที่จ่าย)

โบนัสต้องถูกหักภาษีเงินได้ ณ ที่จ่ายเหมือนเงินเดือน หากคำนวณผิดหรือหักไม่ครบ นอกจากจะกระทบพนักงานแล้ว บริษัทยังเสี่ยงเจอค่าปรับหรือเงินเพิ่มจากกรมสรรพากร

3. ข้อผิดพลาดด้านขวัญและกำลังใจ (ความยุติธรรมภายใน)

สรุป การจ่ายโบนัสตามกฎหมาย หักภาษี ณ ที่จ่ายกี่เปอร์เซ็น?

การจ่ายโบนัสเป็นสวัสดิการที่องค์กรมอบให้พนักงานเพื่อสร้างแรงจูงใจ แม้กฎหมายไม่บังคับให้ต้องจ่าย แต่หากระบุไว้ในสัญญาหรือข้อบังคับบริษัท นายจ้างต้องทำตามที่ตกลงไว้เสมอ ด้านภาษี โบนัสถือเป็นเงินได้ตามมาตรา 40(1) จึงต้องหักภาษี ณ ที่จ่ายเหมือนเงินเดือน และรวมยอดในรอบบัญชีเดียวกันเพื่อคำนวณภาษีให้ถูกต้อง