ไขข้อสงสัยนายจ้าง กรณีลูกจ้างลาป่วยบ่อย หรือลาป่วยต่อเนื่องจนเกิน 30 วัน ตามกฎหมายแรงงานสามารถเลิกจ้างได้หรือไม่ และต้องจ่ายค่าชดเชยไหม

อ่านบทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม
Q&A ลูกจ้างประสบอุบัติเหตุ ลาป่วยเกิน 30 วัน เลิกจ้างได้ไหม?
พนักงานลาป่วยบ่อย ป่วยการเมือง แนวทางการแก้ปัญหาสำหรับ HR
Q&A ลูกจ้างลาป่วยติดวันหยุดบ่อย ออกกฎห้ามได้หรือไม่ตามกฎหมาย
Q&A พนักงานลาป่วยบ่อย นายจ้างสามารถเลิกจ้างได้หรือไม่?
กฎหมายที่ HR ควรรู้เมื่อจะเลิกจ้างพนักงานให้ถูกต้องตามกฎหมาย

Q: ลูกจ้างลาป่วยเกิน 30 วัน ตามกฎหมายแรงงาน สามารถเลิกจ้างได้หรือไม่ ต้องจ่ายค่าชดเชยไหม?
หลายองค์กรอาจมีข้อสงสัยเกี่ยวกับประเด็นลูกจ้างลาป่วยบ่อย หรือลาป่วยต่อเนื่องจนเกิน 30 วัน ซึ่งไม่ว่าจะเกิดขึ้นโดยจงใจหรือเหตุสุดวิสัยก็ดี ทว่าหากเกิดจากความจงใจของลูกจ้างในการใช้สิทธิวันลาโดยไม่ได้ป่วยจริงเสมอไปนั้น ตามกฎหมายแรงงานนายจ้างสามารถเลิกจ้างได้หรือไม่


A: กรณีลูกจ้างลาป่วยเกิน 30 วัน นายจ้างสามารถพิจารณาเลิกจ้างได้โดยไม่ต้องจ่ายค่าชดเชยหากมีเหตุผลอันสมควร เช่น พิสูจน์ได้ว่าลูกจากลาป่วยเท็จ หรือลูกจ้างหย่อนสมรรถภาพการทำงาน แต่หากเป็นการเลิกจ้างที่ไม่มีเหตุอันควรนายจ้างจะต้องจ่ายค่าชดเชยและค่าตกใจแก่ลูกจ้างตามที่กฎหมายกำหนด

ก่อนอื่นเลยเรามาทำความเข้าใจกันก่อนว่า สิทธิลาป่วยของลูกจ้างตามกฎหมายแรงงานมีอะไรบ้าง
ลูกจ้างมีสิทธิลาป่วยได้เท่าที่ป่วยจริง : ตามมาตรา 32 แห่งพ.ร.บ.คุ้มครองแรงงาน กำหนดให้ลูกจ้างมีสิทธิลาป่วยได้ตามที่ป่วยจริง โดยไม่จำกัดจำนวนวัน
ลูกจ้างมีสิทธิได้รับค่าจ้างไม่เกิน 30 วันทำงานต่อปี : ตามมาตรา 57 ลูกจ้างมีสิทธิได้รับค่าจ้างในระหว่างลาป่วย แต่ไม่เกิน 30 วันทำงานในหนึ่งปี  
หากลุกจ้างลาป่วยเกิน 30 วัน จะไม่ได้รับค่าจ้าง : วันลาที่เกินมาจะไม่ได้รับค่าจ้าง รวมถึงสิทธิค่าจ้างในวันหยุดประจำสัปดาห์และวันหยุดตามประเพณีที่ตรงกับช่วงลาป่วยเกิน 30 วัน
กฎระเบียบบางบริษัทอาจให้สิทธิพิเศษเพิ่ม : หากข้อบังคับหรือสภาพการจ้างในบริษัทกำหนดให้นายจ้างยังคงจ่ายค่าจ้างในกรณีลาป่วยเกิน 30 วัน ลูกจ้างก็จะได้รับสิทธิตามข้อตกลงนั้น
 
ตัวอย่างข้อพิจารณาการจ่ายค่าชดเชยกรณีเลิกจ้างลูกจ้างที่ลาป่วยเกิน 30 วัน
1. การเลิกจ้างด้วยเหตุหย่อนสมรรถภาพการทำงาน
หากลูกจ้างประสบอุบัติเหตุหรือเจ็บป่วยจนทำให้ความสามารถในการทำงานลดลงอย่างชัดเจน นายจ้างอาจเลิกจ้างได้โดยถือว่ามีเหตุอันสมควร และไม่จำเป็นต้องจ่ายค่าชดเชย ทั้งนี้ ต้องอาศัยข้อเท็จจริงและพิจารณาความเหมาะสมของแต่ละกรณีเป็นสำคัญ
 
2. การเลิกจ้างด้วยเหตุป่วยจริงหรือจำเป็นต้องพักรักษาตัวเกิน 30 วัน
หากการเลิกจ้างเกิดขึ้นเพียงเพราะลูกจ้างลาป่วยต่อเนื่องเกิน 30 วัน แต่ลูกจ้างไม่ได้กระทำผิดใด ๆ การเลิกจ้างลักษณะนี้ถือว่าไม่ชอบด้วยเหตุสมควร นายจ้างมีหน้าที่ต้องจ่ายค่าชดเชยตามกฎหมาย และอาจรวมถึง “ค่าชดเชยพิเศษ” (ค่าตกใจ) ด้วย
 
3. เลิกจ้างกรณีพิสูจน์ได้ว่าลาป่วยเท็จ
 หากตรวจสอบแล้วพบว่าลูกจ้างแสดงหลักฐานเท็จหรือแกล้งอ้างว่าป่วย ทั้งที่ไม่ได้ป่วยจริง กรณีนี้ถือเป็นการกระทำผิดร้ายแรง นายจ้างมีสิทธิเลิกจ้างโดยไม่ต้องจ่ายค่าชดเชย
 
Tips! อ่านบทความเพิ่มเติมได้ที่ >> Q&A ลูกจ้างลาป่วยเท็จ เลิกจ้างได้ไหม? ได้รับเงินชดเชยหรือไม่
 
หมายเหตุ : แนวทางปฏิบัติสำหรับ HR หรือนายจ้าง 1) พิจารณาว่าการลาป่วยของลูกจ้างส่งผลกระทบต่อการดำเนินงานของบริษัทหรือไม่ 2) สื่อสารอย่างเปิดเผยและยุติธรรม และ 3) ปรึกษาที่ปรึกษากฎหมายแรงงาน

สรุป Q&A ลาป่วยเกิน 30 วัน ตามกฎหมายแรงงานเลิกจ้างได้หรือไม่ ต้องจ่ายค่าชดเชยไหม?
กรณีลูกจ้างลาป่วยเกิน 30 วันทำงานภายใน 1 ปี หากเป็นการลาป่วยจริงแต่พิจารณาเลิกจ้าง นายจ้างต้องจ่ายค่าชดเชยตามกฎหมาย แต่หากพิสูจน์ได้ว่าลาป่วยเท็จ หรือสมรรถภาพการทำงานลดลงจนทำงานไม่ได้ ถือเป็นเหตุสมควรที่เลิกจ้างได้โดยไม่ต้องจ่ายค่าชดเชย